Taekwondo: Zelfverdedigingssport uit Zuid-Korea

Taekwondo is een Koreaanse vechtsport die zich richt op het ontwikkelen van kracht, snelheid, flexibiliteit en discipline. Het woord “Taekwondo” komt van het Koreaanse “Tae” (voet), “Kwon” (hand) en “Do” (weg of methode), wat samen de “weg van de voet en de hand” betekent. De sport is bekend om zijn spectaculaire traptechnieken en wordt wereldwijd beoefend, zowel recreatief als competitief.

In Taekwondo leren beoefenaars niet alleen fysieke technieken, zoals trappen, stoten en blokkeringen, maar ook mentale en filosofische aspecten, zoals respect, zelfbeheersing en doorzettingsvermogen. Het beoefenen van Taekwondo helpt bij het verbeteren van de fysieke conditie, zelfvertrouwen en concentratie. Het wordt vaak geassocieerd met traditionele Koreaanse waarden, en in veel gevallen volgen beoefenaars een systeem van kleurenbanden om hun voortgang en vaardigheid te tonen.

Taekwondo is ook een olympische sport, waarbij atleten wereldwijd strijden in sparring- en vormenwedstrijden. Het is geschikt voor mensen van alle leeftijden en niveaus, van beginners tot gevorderden.

Bij Taekwondo Ata Olympic Rotterdam trainen we in grote lijnen de onderstaande pijlers van Taekwondo

Sparring

Sparring in Taekwondo is een gecontroleerde vechtwedstrijd tussen twee beoefenaars, waarbij ze hun technieken gebruiken om punten te scoren of de tegenstander te overwinnen. Het doel van sparring is niet om de tegenstander te verwonden, maar om de snelheid, precisie, en tactiek van de deelnemer te testen, evenals hun beheersing van de technieken die ze hebben geleerd. Sparring (vechten) is het wedstrijdonderdeel van Taekwondo waarin kampioenschappen tot en met Olympisch niveau worden georganiseerd.

Tijdens sparring dragen deelnemers beschermende uitrusting, zoals een helm, hand- en voetbeschermers, een bodyprotector en een tandenbeschermer, om de kans op verwondingen te minimaliseren. De beoefenaars voeren gecontroleerde trappen, stoten en blokken uit. Punten worden gescoord wanneer een techniek succesvol wordt uitgevoerd en een vastgestelde contactzone van de tegenstander raakt, zoals het hoofd of de romp.

Sparring kan op verschillende niveaus plaatsvinden, van informele trainingssessies tot formele wedstrijden, en het is een essentieel onderdeel van de Taekwondo-training. Het helpt beoefenaars niet alleen om hun fysieke vaardigheden te verbeteren, maar ook om strategisch te denken, snel beslissingen te nemen en hun zelfvertrouwen te vergroten.

Poomsae

Taeguk / Poomsee is de tweede pijler bij Taekwondo Ata Olympic Rotterdam. Ook hierin kun je aan wedstrijden deelnemen. De stijlvormen zijn een schijngevecht waarbij een vaste volgorde van technieken uitgevoerd moeten worden. De stijlvorm wordt door een vijf- of zeventallige jury beoordeeld op kenmerken als kracht, balans, dynamiek en uitstraling.

Poomsae (ook wel vormen genoemd) is een essentieel onderdeel van Taekwondo en verwijst naar een reeks gestileerde bewegingen die een gevecht simuleren tegen imaginaire tegenstanders. Deze vormen bestaan uit een reeks vastgestelde technieken, zoals trappen, stoten, blokken en draaiingen, die in een specifieke volgorde worden uitgevoerd. Poomsae wordt beoefend om de techniek, concentratie, balans, kracht en geestelijke discipline van de beoefenaar te verbeteren.

Elke poomsae heeft zijn eigen betekenis en symboliek, vaak gebaseerd op de Koreaanse geschiedenis, cultuur en filosofie. Door het uitvoeren van poomsae leren Taekwondo-beoefenaars niet alleen fysieke vaardigheden, maar ontwikkelen ze ook mentale focus, zelfbeheersing en respect voor de tradities van de sport.

In Taekwondo zijn er verschillende poomsae die afhankelijk van het niveau van de beoefenaar worden aangeleerd. Beginners starten vaak met eenvoudiger vormen, terwijl gevorderden meer complexe poomsae uitvoeren. Bij de overgang naar hogere graden van de zwarte band, worden de vormen moeilijker en uitgebreider.

Poomsae wordt ook beoordeeld in wedstrijden, waar beoefenaars de nauwkeurigheid, uitvoering en technische vaardigheid van hun vorm demonstreren. Het beoefenen van poomsae helpt bij het verfijnen van de technieken die later in sparring of andere aspecten van Taekwondo worden toegepast.

Hosinsul (zelfverdediging)

Hosinsul bestaat uit verschillende soorten verdedigingsbewegingen, zoals het ontwijken van aanvallen, het gebruik van blokkeringen, het uitvoeren van gecontroleerde grepen, drukpunten en het neutraliseren van de aanvaller door bijvoorbeeld een klem of wurgtechniek. Deze technieken zijn bedoeld om te reageren op verschillende soorten aanvallen, zoals vuistslagen, trappen, vastgrijpen en zelfs gewapende aanvallen.

Hoewel Taekwondo vooral bekend staat om zijn focus op trappen en sparring, is hosinsul een belangrijk aspect van de training, vooral voor zelfverdediging in situaties waar sparring of competitie niet mogelijk is. Het helpt beoefenaars niet alleen hun fysieke reacties en techniek te verbeteren, maar ook om vertrouwen te krijgen in hun vermogen om zich in noodsituaties te verdedigen.

Hosinsul is vaak onderdeel van de hogere trainingsniveaus in Taekwondo en wordt in sommige gevallen ook onderwezen als een apart onderdeel van de Taekwondo-curriculum.

Ilbo taeryon (één-stapssparring)

De vierde pijler van Taekwondo is de ilbo-taeryon (één-stapssparring) waar de aanval een stoot is, en je op vele manieren een verdediging daarop oefent.

In Ilbo Taeryon worden meestal de basisprincipes van zelfverdediging geoefend, waarbij een tegenaanval wordt uitgevoerd tegen een aanval van de tegenstander. De technieken omvatten vaak het blokkeren van een aanval, gevolgd door een snelle en gecontroleerde tegenactie, zoals een trap of een stoot. Het kan verschillende scenario’s omvatten, zoals het afweren van een vuistslag, een aanval met een wapen of een poging tot vastgrijpen.

Hoewel Ilbo Taeryon vaak wordt beoefend als onderdeel van de Taekwondo-curriculum, is het slechts één van de vele aspecten van de zelfverdedigingstraining in Taekwondo. Het helpt beoefenaars om reflexen te ontwikkelen en de juiste techniek toe te passen in stressvolle situaties.

Breektest (Gyepa)

De gyepa is een indrukwekkende manier om de eigen capaciteiten te testen, door het breken van bijvoorbeeld planken of zelfs stenen.

De breektest is een onderdeel van de Taekwondo-training waarbij beoefenaars door middel van kracht en techniek objecten breken, zoals houten planken, stenen of tegels. Het doel van de test is om de kracht, precisie en controle van de beoefenaar te beoordelen, evenals hun vermogen om de juiste techniek toe te passen bij het uitvoeren van breektechnieken.

In de Taekwondo-wereld wordt breken meestal niet gezien als een vorm van brute kracht, maar als een test van beheersing en techniek. Het breken van voorwerpen vereist nauwkeurige uitvoering van bepaalde bewegingen, zoals trappen, stoten en openhandige slagen, waarbij de beoefenaar zijn of haar fysieke kracht in combinatie met de juiste houding en techniek gebruikt om door het object te breken.

Breektests worden vaak uitgevoerd tijdens de hogere dan- of bandexamens in Taekwondo, wanneer de beoefenaar aantoont dat ze voldoende vaardigheid en controle hebben over de techniek maar ook bij gekleurde band examens komt dit onderdeel vaak voor. Het breken van een object is niet bedoeld om te laten zien hoeveel kracht iemand heeft, maar eerder om aan te tonen dat de beoefenaar in staat is om kracht op de juiste manier te beheersen en toe te passen in een gecontroleerde omgeving.

Taekwondo, olympische discipline

Na enkele malen demonstratiesport te zijn geweest is Taekwondo sinds 2000 Olympische Spelen in Sydney, Australië, onderdeel van de Olympische Spelen. De van oorsprong Koreaanse verdedigings- en vechtsport heeft deze eerste mijlpaal kunnen bereiken door onder meer de wereldwijde organisatie van de sport en omdat veiligheid voorop gesteld wordt. In Nederland is de Taekwondo Bond Nederland (TBN) het officiële orgaan namens de Wereld Taekwondo Federatie (WTF) en wordt erkend door NOC*NSF en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.